Mayıs ayının ilk haftası “Deri Kanserleri Farkındalık Haftası”. Euromelanoma ve Eau Thermale Avène’in ana sponsorluğunda gerçekleştireceği “Euromelanoma Deri Kanserleri Tarama Kampanyası” halkın deri kanserine karşı bilinçlendirilmesini amaçlıyor. Bireylerin kanser riski taşıyıp taşımadığını öğrenebilmesi için Türkiye’nin bir çok ilinde üniversite hastanelerinde ücretsiz muayene imkanı sunuyor.
2-6 Mayıs tarihleri arasında Türkiye'nin çeşitli illerindeki 26 üniversite hastanesinde yapılacak olan ücretsiz deri kanseri, ben taramasının tanıtımı için yapılan basın toplantısında Euromelanoma Türkiye Koordinatörü ve Bezmialem Vakıf Üniversitesi Tıp Fakültesi Deri ve Zührevi Hastalıklar Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Nahide Onsun, Bursa Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Deri ve Zührevi Hastalıklar Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Emel Bülbül Başkan ve Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Deri ve Zührevi Hastalıklar Ana Bilim Dalı’ndan Prof. Dr. Murat Borlu katıldı.
Euromelanoma Türkiye Koordinatörü Prof. Dr. Nahide Onsun, bu kampanyayla amaçlarının toplumu deri kanserlerine yönelik bilgilendirmek ve bu anlamda farkındalık düzeyini artırmak olduğunu dile getirerek, erken tanının bu kanser türünde de çok önemli olduğunu aktardı ve toplantıya katılan ve erken tanı ile tedavisi gerçekleşen hastalarından Ahmet Kanlıkılıçer’i örnek gösterdi.
Ozon tabakasının incelmesiyle yeryüzüne daha fazla zararlı ışının ulaşmasının bu kanser türünün en önemli nedenleri arasında yer aldığını aktaran Onsun, şöyle devam etti: "Ultraviyolenin en önemli hasarı güneş yanıklarıdır. Çocukluk yaşında geçirilen güneş yanıkları DNA hasarına sebep olduğu için, çocuk ve gençlerde güneş yanıklarını önlemek için çok dikkatli olmamız gerekiyor. Her geçirilen güneş yanığı riski katlayarak artırıyor. Kanserli lezyonlar, yüz, boyun, sırt ve kol gibi derinin güneşe (UVA ve UVB) daha çok maruz kalan kısımlarında görülür. Bu yüzden çocukları koruyabilmek için özel bir bakım uygulanmalıdır. Çocukluktan itibaren güneşten mutlaka korunmalı ve yüksek faktörlü güneş koruyucuları kullanmalıdır. Derimizde olan her şeyi gözleyebiliyoruz. Dolayısıyla gözümüzün önünde gelişen şeyi tanımamız, en azından şüphelenmemiz ve bir uzmana gitmemiz mümkün. Bizim en önemli amacımız da bu erken değişikliği fark eden hastanın, erken tanı için mutlaka bir deri hastalıkları uzmanına başvurmasıdır. Erken tanı alan deri kanserleri basit, ucuz, zahmetsizce yöntemlerle tamamen tedavi edilebiliyor. Ancak geç kalınan olgularda ne yazık ki bu mümkün değil. Deri üzerindeki güneşin etkileri daha çok 40 yaşının üzerinde görülür. Ancak son zamanlarda gençlerde de arttı. Özellikle solaryum alışkanlıkları, çok fazla güneş altında kalmak gibi durumlar daha fazla melanom görülmesine sebep oluyor. Şu anda genç yaş grubunda en sık görülen ikinci deri kanseri melanomdur. Ayrıca dövme de deri kanseri için önemli bir risk faktörü olabilir." dedi.
Euromelanoma, 1999 yılında Belçika’da başlatılan ve zaman içinde tüm Avrupa ülkelerinin katılımıyla genişleyen, halkı deri kanserleri konusunda bilgilendirmeyi amaçlayan bir Avrupa projesi. Biz Türkiye olarak, Euromelanoma projesine 2013 yılı itibarıyla katılmış bulunmaktayız.
Toplumda giderek artan deri kanserlerinin tedavisi erken tanı ile mümkün olduğundan bireylerin farkındalığı son derece önemli. Deri kanserleri diğer organ kanserlerinin aksine göze görünen kanserlerdir. Çünkü derideki değişiklikler farkedilebilir ve kanser yayılmadan durdurulabilir. Gün geçtikçe artan deri kanserleri hakkında doğru bilgilere ulaşmak, aileleri ve özellikle çocukları deri kanserlerinden korunma konusunda bilgilendirmek çok önemli.
Kimler risk grubunda?
Herkeste görülebildiği gibi, 50 yaş üstünde olan ve uzun süreli yoğun güneş ışınlarına maruz kalan kişilerde daha sık görülmektedir.Ailesinde deri kanseri olanlar genetik olarak daha fazla risk taşırlar. Mavi gözlü, kızıl ya da sarışın, güneşte kolaylıkla yanabilen ya da bronzlaşması zor olan açık tenli ve çilli insanlar deri kanseri için en çok risk taşıyan insanlardır. Çocukluktaki yüksek güneş maruziyeti ilerde olabilecek deri kanseri oranını arttırır. Mesleki olarak (denizciler, çiftçiler inşaat işçileri vs.) ve tatil amaçlı veya bronzlaşmak için solaryum kullananların riski daha fazladır.
Koruyucu kıyafetler giymek, yazları sabah 11.00 ile öğren 15.00 saatleri arasında (UV ışınlarının zirve yaptığı saatler) direk güneş ışığından kaçınmak ve gölgede oturmak, yüksek faktörlü güneş koruyucular kullanmak en çok tavsiye edilen UV korumasıdır.
Kanserli lezyonlar dikkatle tespit edilebilir.
Çocukluktan beri var olan benlerde değişimlere dikkat edilmeli ayrıca yeni bir bene benzeyen leke çıktığında doktora başvurmalıdır.Benler için dikkat edilmesi gerekenler; büyüklük, renk ve şekil değişimleri, diğerlerinden daha farklı görüntü, asimetrik şekil, pürüzlü ve pul pul doku… Bazen göremezsiniz fakat lezyonları hissedebilirsiniz, benin üzerinde iki ya da daha fazla renk olması (açık/koyu kahverengi, siyah, kırmızı vb), kaşıntılı, kanamalı ve sulantılı, parlak görünümlü, çapı 6 mm’den büyük, yaraya benzeyen ancak iyileşmeyen görüntüler deri kanserinin işaretleri olabilir.
Şüpheli bir ben sadece ağrılı olmadıği için zararsız olduğunu düşünmeyiniz. Kanserli lezyonların hepsi ağrılı olmak zorunda değildir.
Kampanya kapsamında belirlenen illerde yapılacak etkinlikler ilanlar aracılığı ile veya basın yolu ile duyurulacak. Ayrıca Euromelanoma internet sitesinden deri muayenesi ile ilgili bilgilere, deri kanserlerinin resimlerine, korunma yöntemlerine ulaşabilmek ve söylentilere değil doğru bilgilere ulaşabilmek mümkün.
